Các cuộc tấn công ban đầu

Từ ngày 29 tháng 7 đến ngày 11 tháng 8, lính Áo-Hung đã cho tiến hành nhiều cuộc pháo kích vào khu vực phía bắc và tây bắc Serbia, đồng thời thiết lập một hệ thống các cầu phao để vượt sông Sava và sông Drina.[20] Trong khi đó, quân đội Serbia không thể căng lực lượng trên toàn tuyến biên giới Áo-Serbia dài đến 550 km do đó Thống chế Putnik cho tập trung quân tại tuyến phòng ngự Šumadija, từ đó quân đội nước này có thể di chuyển nhanh về hướng bắc hoặc hướng tây tùy vào tình hình chiến sự. Một số đơn vị tăng phái mạnh được đưa đến thị trấn Valjevo và Užice, và các tiền đồn đều được bố trí tại các điểm quan trọng trên tuyến biên giới. Thời điểm này, toàn bộ bộ tổng tham mưu quân đội Serbia không thể làm gì hơn ngoài việc chờ đợi kế hoạch tấn công của quân đội Áo-Hung được triển khai trên thực tế.[25]

Trong những ngày sau đó, pháo binh Áo-Hung liên tục pháo kích với cường độ mạnh vào Belgrade, Smederevo và Veliko Gradište. Lính Áo-Hung sau nhiều lần không vượt sông Danube thành công đã bị thương vong nặng nề. Nắm được việc chủ lực quân đội Áo-Hung đang tập trung ở Bosna, bộ tổng tham mưu quân đội Serbia biết rằng cuộc tấn công ở hướng Danube chỉ là nghi binh. Sau đó, hướng tấn công của Áo-Hung chuyển sang vượt sông Drina tại Ljubovija và sông Sava tại Šabac và các cuộc tấn công này được đánh giá là nghiêm trọng hơn.

Ngày 12 tháng 8, lính Áo-Hung thuộc Quân đoàn XIII do tướng Adolf von Rhemen zu Barensfeld chỉ huy (quân lính đa phần là người Croatia) và Quân đoàn VIII do tướng Giesl von Gieslingen (quân lính đa phần là người Séc) vượt sông Drina. Cả hai quân đoàn này đều thuộc về Tập đoàn quân số 5, với quân số tổng cộng của cả tập đoàn quân là 80.000 người. Theo dự đoán của người Áo, tập trung bảo vệ khu vực sông Drina cho đến Valjevo sẽ có ba sư đoàn Serbia, và chiến sự có khả năng diễn ra gay gắt ở làng Lešnica và thị trấn Loznica. Quân đoàn XIII được giao nhiệm vụ chiếm phía đông Loznica, khai thông con đường đến thung lũng Jadar; còn Quân đoàn VIII sẽ vượt sông Drina tại phía đông Bijelnija và sau đó sẽ tiến quân về phía nam.

Trong cùng ngày, Quân đoàn IV thuộc Tập đoàn quân số 2 Áo-Hung của tướng Karl Tersztyánszky von Nádas vượt sông Sava đến phía bắc thị trấn Šabac.[26] Thị trấn này nhanh chóng bị lính Áo-Hung chiếm được.[20] Đến ngày 14 tháng 8, trên một trận tuyến dài khoảng 160 km, quân đội Áo-Hung đã vượt sông thành công và tập trung về Valjevo.[26] Tập đoàn quân số 2 và số 5 của Áo-Hung tiến về hướng Belgrade, nơi họ chạm trán ba tập đoàn quân số 1, 2 và 3 của Serbia.[27] Ngày 15 tháng 8, thống chế Radomir Putnik ra lệnh cho lính Serbia chuẩn bị phản công[28] trước áp lực của đồng minh Nga và Pháp. Bộ tổng tham mưu quân đội Serbia nhận định cuộc tấn công vào Šabac chỉ là nghi binh và hướng tấn công chinh của Áo-Hung vẫn là phía sông Drina. 3 giờ chiều ngày 15 tháng 8, mạng lệnh được đưa đến Tập đoàn quân số 2 của Serbia chỉ đưa một sư đoàn tấn công Šabac và nhằm cầm giữ quân Áo, trong khi Sư đoàn Hỗn hợp số 1 Serbia và Sư đoàn Morava I sẽ băng qua Koceljeva để tấn công cánh trái quân Áo tại thung lũng Jadar.

Các cuộc giao tranh chính

Khoảng 23 giờ ngày 15 tháng 8, lính Serbia thuộc Sư đoàn Hỗn hợp số 1 đã chạm trán với các tiền đồn Áo-Hung được thiết lập trên sườn núi Cer. Các vị trí này của Áo-Hung chỉ được phòng thủ lỏng lẻo và do đó quân trú phòng đã bị đánh bại. Đến nửa đêm, lính Serbia và lính Áo-Hung đã chiến đấu cực kỳ ác liệt trong sự hỗn loạn do đêm tối. Sáng ngày 16 tháng 8, lính Serbia chiếm được dãy Divača và đánh bật quân Áo-Hung ra khỏi vị trí tại làng Borino Selo.[29] Lính Áo-Hung bị thương vong nặng nề và rút lui một cách hỗn loạn. Trong ngày này, lính Serbia cũng đẩy lui Sư đoàn Bộ binh Landwehr số 21 của Áo ra khỏi sườn núi Cer để ngăn sư đoàn này phối hợp tác chiến với Tập đoàn quân số 2 Áo-Hung ở Šabac.[30]

Ngày 17 tháng 8, lính Serbia quyết tâm tái chiếm Šabac nhưng không thành công.Sư đoàn Hỗn hợp số 1 tấn công làng Trojan và Parlog trước khi tiến vào thị trấn nhỏ Kosanin Grad. Ở những nơi khác, lính Áo-Hung thành công trong việc đẩy lui Tập đoàn quân số 3 của Serbia, buộc tập đoàn quân này phải điều động một sư đoàn bảo vệ con đường đến thị trấn Valjevo bị Sư đoàn Sơn cước 42 Áo-Hung uy hiếp.[30]

Sáng ngày 18 tháng 8, lính Áo-Hung thuộc Tập đoàn quân số 2 lại mở một cuộc tấn công nữa với ý định đẩy lui Sư đoàn Šumadija số 1 khỏi đầu cầu Šabac để Tập đoàn quân số 5 có thể tiếp tục tiến quân.Tuy nhiên cuộc tấn công đã thất bại tại sông Dobrava, và những lính Áo-Hung còn sống sót phải tháo chạy.[2] Tại những nơi khác, Tập đoàn quân số 2 của Serbia tiến hành phản công dọc theo núi Cer và Iverak, với Sư đoàn Hỗn hợp số 1 tấn công làng Rašulijača và chịu áp lực lớn tại Kosanin Grad. Các cuộc tấn công của quân Serbia diễn ra trong suốt đêm 18 tháng 8. Rạng sáng ngày 19 tháng 8, lính Serbia cuối cùng đã đánh bại được lính Áo-Hung. Sư đoàn Morava số 1 đánh bật Sư đoàn Bộ binh 9 Áo-Hung ra khỏi vị trí và đẩy lui các cuộc phản công sau đó với tổn thất nặng nề. Quân đoàn IV Áo-Hung lại tấn công Sư đoàn Šumadija và lần này đã buộc sư đoàn này phải rút lui với tổn thất nhẹ. Tuy nhiên việc không thể đánh gục sư đoàn Šumadija đã khiến cho Quân đoàn IV Áo-Hung không thể đến tiếp cứu cho lực lượng Áo-Hung tại Cer, vì làm như vậy Sư đoàn Šumadija sẽ có thể tấn công họ từ phía sau.[2]

Lính Serbia chiếm lại Rašulijača vào buổi chiều, và Sư đoàn Hỗn hợp số 1 đã nhân cơ hội đó tiến về hướng Lešnica. Trong khi đó, Sư đoàn Morava số 1 tấn công Iverak và tìm cách đẩy lui quân Áo-Hung. Trước buổi trưa ngày 19 tháng 8, làng Velika Glava rơi vào tay quân Serbia và đến cuối chiều thì đến lượt đỉnh Rajin Grob. Lính Áo-Hung với tinh thần chiến đấu đi xuống và thiếu sự gắn kết bắt đầu rút chạy nhanh chóng. Tập đoàn quân số 3 Serbia cũng đánh tan tác Sư đoàn Bộ binh số 36 Áo-Hung và cũng buộc sư đoàn này tháo chạy trong hỗn loạn. Trên toàn tuyến mặt trận, quân đội Serbia chuyển sang truy kích quân Áo-Hung đang rút lui.

Ngày 20 tháng 8, lính Áo-Hung, lúc này đang bị lính Serbia truy kích đến tận Bosnia, phải vượt sông Drina để trở về bờ bên kia, trong đó có toàn bộ Tập đoàn quân số 5.[2] Nhiều lính Áo-Hung chết đuối trong tình trạng tháo chạy hỗn loạn.[28] Các báo cáo quân sự của Serbia chỉ rõ "quân địch đang rút lui một cách hỗn loạn". Thống chế Putnik thông báo cho Vua Peter I bằng điện tín rằng lực lượng chủ lực của địch quân đã bị đánh bại tại Jadar và núi Cer, và quân ta đang truy kích gắt gao."[31] Song song với chiến thắng tại núi Cer, lính Serbia cũng ra sức tái chiếm thị trấn Šabac. Chiến sự diễn ra căng thẳng trong hai ngày 21 và 22 tháng 8, khi lính Serbia tiếp cận thị trấn từ hướng tây. Ngày 23 tháng 8, lính Serbia bao vây thị trấn và đêm hôm đó bắt đầu pháo kích. Đến ngày 24 tháng 8, lính Serbia tiến vào Šabac và nhận ra lính Áo-Hung đã bỏ đi từ đêm hôm trước.[32] Đến 16 giờ cùng ngày, quân đội Serbia đã đến bờ sông Sava, chính thức giành được thắng lợi đầu tiên trước cuộc tấn công của Áo-Hung.[32]